Γράφει η Ειρήνη Κιάμου Μ.Α. CCC-SLP, Speech Language Pathologist, University of Maryland USA
Επιστημονική υπεύθυνη των θεραπευτικών ομάδων «ΕΥΛΟΓΟΝ» & «ΘΕΡΑΠΕΙΑ=ΕΛΠΙΔΑ»
Άμισθος συνεργάτης της Παν. Κλινικής του Νοσοκομείου Παίδων «Παν & Αγλ. Κυριακού»
Τ. Καθηγήτρια του Τμήματος Λογοθεραπείας Ιωαννίνων
Parents’ Coach
Οι περισσότεροι γονείς, έχουμε στο μυαλό μας ότι θέλουμε τα παιδιά μας να αγαπούν τα βιβλία, και αυτό το συνδέουμε άμεσα με τα γραπτά κείμενα και τη μελλοντική τους ακαδημαϊκή επιτυχία. Ωστόσο, η σχέση των παιδιών με τα βιβλία χρειάζεται γερά θεμέλια, τα οποία ξεκινούν από την βρεφική τους ηλικία.
Τα παιδιά μαθαίνουν να ακούν και να επεξεργάζονται τα ακουστικά τους ερεθίσματα από πολύ νωρίς. Στην προσπάθειά μας να τα φέρουμε κοντά στα βιβλία και στη γνώση που αυτά εμπεριέχουν, συχνά ξεχνάμε ότι για τα παιδιά, αλλά και για τους ενήλικες, το διάβασμα γίνεται συνήθεια μόνο όταν απολαμβάνουμε και παίρνουμε χαρά από αυτό.
Τι αντιδράσεις μπορούμε να περιμένουμε από τα παιδιά;
- Βρεφική ηλικία: Τα παιδιά αντιδρούν στα βιβλία που τους διαβάζουμε με:
- Αλλαγές στις εκφράσεις του προσώπου τους (π.χ. γέλιο).
- Δείχνουν την εικονογράφηση.
- Επαναλαμβάνουν λέξεις που μόλις άκουσαν.
- Επιχειρούν να ακουμπήσουν το βιβλίο (Hancock 2000, McVicker 2002).
Αυτές οι αντιδράσεις, άλλωστε, δείχνουν την κατανόηση του κειμένου που τους διαβάζουμε.
- Ηλικία 2-3 ετών:
- Τα παιδιά χαίρονται όταν οι ενήλικες τους διαβάζουν ιστορίες.
- Με την πρόοδο του προφορικού τους λόγου, αρχίζουν να θέλουν να συζητούν τις ιστορίες και να υιοθετούν νέο λεξιλόγιο (McVicker 2002).
Χρήσιμες στρατηγικές για γονείς
· Χρησιμοποιήστε το λεξιλόγιο του βιβλίου:
- Ακόμα κι αν σας φαίνεται ότι κάποια λέξη είναι άγνωστη, εξηγήστε την στο παιδί σας. Αυτό θα βοηθήσει στην εμπλουτισμένη του γλώσσα.
- Μια καλή στρατηγική είναι να διακόψετε την ανάγνωση και να ρωτήσετε το παιδί αν γνωρίζει τη λέξη. Αν σας ρωτήσει, επαινέστε το και εξηγήστε του ότι ρωτώντας, διευρύνει τις γνώσεις του.
· Αποφύγετε την απνευστί ανάγνωση:
- Αντί να διαβάζετε συνεχώς, αναζητήστε ευκαιρίες για συζήτηση κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης. Σιγά-σιγά, το παιδί θα αναπτύξει το προφορικό του λόγο και την αγάπη για τα βιβλία (Altieri 1995, Sipe 2000, 2002).
Εξελίσσοντας τις αντιδράσεις τους
- Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, οι αντιδράσεις τους στα αναγνώσματα που τους προσφέρετε θα διαφοροποιούνται και θα ποικίλουν.
- Αρπάξτε την ευκαιρία να παρακολουθήσετε προσεκτικά τα ενδιαφέροντά τους και προσφέρετε τους:
- Διάφορα υλικά για να ζωγραφίσουν ό,τι τους εντυπωσιάζει.
- Συζητήστε μαζί τους για πιθανές αλλαγές στο σενάριο της ιστορίας.
- Παίξτε με κουκλοθέατρο, χρησιμοποιήστε πλαστικά ζωάκια ή προσποιηθείτε τους ήρωες της ιστορίας.
Συζητώντας τα συναισθήματα των ηρώων
- Για μικρότερα παιδιά: Απλά ονομάστε τα βασικά συναισθήματα (π.χ. χαρά, λύπη, θυμός).
- Για μεγαλύτερα παιδιά: Μπορείτε να συζητήσετε για το πώς οι ήρωες θα μπορούσαν να αλλάξουν τη συναισθηματική τους κατάσταση, όπως να ηρεμήσουν από το θυμό ή να δείξουν συμπόνια.
Συμβουλές για μια απολαυστική ανάγνωση
- Διαθέστε αρκετό χρόνο για την ανάγνωση του βιβλίου.
- Να είστε ήρεμοι και υπομονετικοί με τη διαδικασία.
- Αφού ολοκληρώσετε την ανάγνωση, αναλογιστείτε:
- Τι άρεσε περισσότερο στο παιδί σας;
- Ποια διαδικασία ή υλικά του δημιούργησαν την περισσότερη χαρά;
- Αφήστε περιθώριο στο παιδί σας να σας καθοδηγήσει με τα ενδιαφέροντά του και αναλογιστείτε τις εντυπώσεις που του δημιούργησε η ιστορία.
Ανακαλύψτε ότι, καθώς το μικρό σας εξελίσσεται, εξελίσσεστε και εσείς ως γονείς.
Σε περίπτωση που κάποιο μέλος της οικογένειάς σας χρειάζεται παρέμβαση, ο ασφαλιστικός σας φορέας είναι οικονομικός αρωγός σας. Η διεπιστημονική ομάδα της ΕΥΛΟΓΟΝ είναι στη διάθεσή σας να σας ενημερώσει και να σας καθοδηγήσει μέσα από την ανοικτή γραμμή επικοινωνίας στο 210.99.66.333.
Καλή επιτυχία στις αναγνώσεις σας!