Γράφει η Ειρήνη Κιάμου Μ.Α. CCC-SLP, Speech Language Pathologist, University of Maryland USA

Επιστημονική υπεύθυνη των θεραπευτικών ομάδων «ΕΥΛΟΓΟΝ» & «ΘΕΡΑΠΕΙΑ=ΕΛΠΙΔΑ»

Άμισθος συνεργάτης της Παν. Κλινικής του Νοσοκομείου Παίδων «Παν & Αγλ. Κυριακού»

Τ. Καθηγήτρια του Τμήματος Λογοθεραπείας Ιωαννίνων

Parents’ Coach

 

Ο Άγιος-Βασίλης υπάρχει ή όχι; Ποιος φέρνει τα δώρα; Γιατί δεν τον βλέπουμε όταν έρχεται;

Είναι μερικά από τα ερωτήματα των παιδιών και φυσικά δεν μπορούν να μείνουν αναπάντητα. Από την εμπειρία μου τα τελευταία 25 τουλάχιστον χρόνια ως κλινικός επιστήμονας, έχω συναντήσει και μια σειρά άλλων ερωτημάτων από τους γονείς. Είναι καλή ιδέα να τους μιλάμε για τον Άγιο-Βασίλη; Τι θα κάνω, αν το μάθει; Τα παιδιά των φίλων μας, δεν πιστεύουν στην παράδοση του Άγιου-Βασίλη και ενοχλούν τα δικά μας.

 

Θα προσπαθήσω να σας δώσω έναν οδηγό επιβίωσης, σχετικά με το θέμα των δώρων και του μύθου, από την δική μου οπτική γωνιά σαν θεραπευτής αλλά και ως γονιός.

 

Τα δεδομένα είναι ότι τα παιδιά στην προσχολική ηλικία πιστεύουν σε αυτό που τους λένε οι γονείς τους και γενικά τα πρόσωπα εμπιστοσύνης στο οικείο περιβάλλον τους. Επίσης, είναι σίγουρο ότι τα παιδιά σε αυτή την ηλικιακή ζώνη, έχουν την μυθοπλασία μέσα στην καθημερινότητά τους. Λουλούδια μιλάνε με ανθρώπινη φωνή, νεραΐδες κυκλοφορούν ανενόχλητες στην εξοχή, και φανταστικοί φίλοι μπορούν να τους ψιθυρίζουν κάτι στο αυτί. Είναι στην ταυτότητα της παιδικότητας που κάνει τόσο όμορφη την καθημερινότητα και σπάει τη ρουτίνα. Δεν θα θέλαμε άλλωστε όλοι, μέρος της πραγματικότητας να είναι κομμάτι του μύθου; Γιατί ακόμα και σε μεγαλύτερη ηλικία παρακολουθούμε ταινίες με σούπερ ήρωες ή ανθρώπους με μοναδικές υπερφυσικές δεξιότητες, αν όχι για να καλύψουμε αυτή την ανάγκη;

 

Επιστρέφοντας στον Άγιο-Βασίλη, ο οποίος γνωρίζουμε ότι είναι ένα υπαρκτό πρόσωπο, έρχεται και δένει η πραγματικότητα με την απαραίτητη μυθοπλασία, από παραδόσεις διαφορετικών λαών της Ευρώπης. Το ότι υπήρχαν για αιώνες μύθοι για θεότητες που πετούσαν στον ουρανό, την ίδια χρονική διάρκεια (χειμερινό ηλιοστάσιο), είναι γνωστό και στον ελλαδικό χώρο από την εικόνα του Φωτοφόρου Απόλλωνα του Ηλίου. Επίσης, υπήρχαν άλλες θεότητες που δεν μοίραζαν το πολύτιμο φως του ήλιου, ως δώρο στους ανθρώπους, αλλά πραγματικά μικρά δωράκια στα παιδιά, όπως ο Όδιν στην Σκανβιναδία. Όλα αυτά τα αναφέρω, προκειμένου να αντιληφθούμε ότι είναι κομμάτι της ανθρώπινης φύσης η πίστη σε μύθους. Άλλωστε ένας σούπερ ήρωας που μοιράζει αγάπη, είναι ανώτερος στα δικά μου μάτια, από κάποιον που γρονθοκοπά ή σφυροκοπά τους αντιπάλους του ασταμάτητα.

 

Ο συγκεκριμένος μύθος, στηρίζεται στην αρχή της θετικής επιβράβευσης. Επιβραβεύουμε την συμπεριφορά που έχουμε παρουσιάσει στα παιδιά ότι είναι η επιθυμητή. Δηλαδή να είναι νοικοκύρηδες, ειλικρινείς, ευγενικοί, συμπονετικοί και ό,τι άλλο η κάθε οικογένεια πρεσβεύει.

 

Παράλληλα, μπορούμε να αναπτύξουμε και άλλες γνωστικές δεξιότητες, όπως τη γνώση του κόσμου γύρω μας, ότι η γη μας είναι ολοστρόγγυλη και χρειάζεται πολύ χρόνο κάποιος να την τριγυρίσει. Ακόμα την ύπαρξη του ταχυδρομείου και πως γίνεται η παράδοση των γραμμάτων, των γραμματοσήμων που χρησιμοποιούμε και φυσικά να επισκεφτούμε και να ταχυδρομήσουμε  το γράμμα στον Άγιο-Βασίλη. Για τα πρωτάκια, δεν νομίζω ότι υπάρχει κείμενο που θα γράψουν με μεγαλύτερη προθυμία, οπότε μια ακόμα εξάσκηση για την γραφοκινητική τους ικανότητα. (Προσοχή μην διορθώσετε σε αυτό το γράμμα τα ορθογραφικά λάθη!).

 

Περνώντας στην συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών μας, θα μπορούσαμε να φτιάξουμε μια κατασκευή και να συζητήσουμε για το πόσο κοπιαστικό, θα πρέπει να είναι για τον Άγιο και τους βοηθούς του, να φτιάξει όλα αυτά τα δώρα. Αναφερόμαστε με αυτό το τρόπο, στην σημασία της προσπάθειας και της επιμονής.

 

Εν συνεχεία, εφόσον μπορούμε να εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη μας στον Άγιο με κουλουράκια στο τραπέζι, γιατί να μην επεκτείνουμε την έκφραση της ευγνωμοσύνης μας και στους υπόλοιπους αγαπημένους μας, μέλη της οικογένειας και φίλους. Δεν σας ζητώ να ξεχυθείτε στα καταστήματα. Φτιάξτε κουλουράκια μαζί με τα παιδιά και μοιράστε τα στους ανθρώπους που αγαπάτε ή σε άτομα που έχουν ανάγκη, δείχνοντας συμπόνοια. Σε όλη αυτή τη διαδικασία, ντύστε τις πράξεις σας με κατάλληλο λεξιλόγιο και ενθαρρύνετε τα παιδιά, να το χρησιμοποιήσουν και εκείνα. Είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για τα παιδιά να διευρύνουν το λεξιλόγιο κατανόησης και εκπομπής.

 

Τι θα κάνουμε σχετικά με την ανακάλυψη ότι μάλλον ο Άγιος δεν υπάρχει; Αυτό θα συμβεί γύρω στα 8 έτη περίπου και είναι κρίμα για μερικούς, γιατί δείχνει από τη μία ότι οι νοητικές λειτουργίες των παιδιών μας έχουν φτάσει σε ένα σημείο που καταλαβαίνουν το παράλογο της υλοποίησης, αλλά από την άλλη δείχνει και ότι χάνεται ένας μαγικός κόσμος στα παιδιά μας. Κάποια παμπόνηρα, ενώ το έχουν καταλάβει, προσποιούνται ότι το πιστεύουν, ώστε να μπορέσουν να διατηρήσουν τα οφέλη του μύθου. Κλινικά πάντως, δεν έχει διαπιστωθεί κάποιο σοβαρό τραύμα στα παιδιά, όταν αποκαλύπτεται η αλήθεια.

 

Στην περίπτωση που συναναστρεφόμαστε οικογένειες που τα παιδιά τους δεν πιστεύουν στον Άγιο-Βασίλη, μπορούμε να πούμε στα δικά μας παιδιά να θυμούνται ότι η κάθε οικογένεια έχει τα δικά της πιστεύω και πρέπει να τα σεβόμαστε. Το ίδιο φυσικά ισχύει και στην αντίθετη περίπτωση. Ας τα συμβουλέψουμε ότι δύναμη είναι να συγκρατούμε τον εαυτό μας και να σεβόμαστε την πίστη των άλλων και όχι να τους μεμφόμαστε.

 

Το πραγματικό ερώτημα λοιπόν, είναι πως διαχειριζόμαστε το μύθο, ώστε να μην γίνει εμπορεύσιμο προϊόν. Υπάρχουν γονείς που με μεγάλη δυσκολία θα καταφέρουν να καλύψουν τις απαιτήσεις των παιδιών τους για ειδικά δώρα από τον Άγιο-Βασίλη και φυσικά θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι, να απαντήσουμε στο ερώτημα γιατί να υπάρχουν τόσες μεγάλες διακυμάνσεις στα δώρα. Επιπλέον, πως θα προετοιμάσουμε το έδαφος για την επόμενη μέρα που τα παιδιά μας δεν θα πιστεύουν στον Άγιο-Βασίλη.

 

Η γνώμη μου είναι ότι θα χρειαστεί να ξεκινήσουμε να μιλάμε στα παιδιά για το νόημα της ευγνωμοσύνης και της αλληλεγγύης και ότι αυτό είναι το νόημα της γιορτής των Χριστουγέννων. Σταδιακά, θα οδηγηθούμε να έχουμε αντικαταστήσει τα δώρα του Άγιου- Βασίλη με τα δώρα των Χριστουγέννων που ανταλλάσσουμε μεταξύ μας, γιατί θέλουμε να εκφράσουμε τα θετικά μας συναισθήματα.

 

Μπορείτε να παρακολουθήσετε τις προτάσεις μου και στο youtube chanel του ΕΥΛΟΓΟΝ στον σύνδεσμο    youtube.com/watch?v=_szqm169VFs&feature=youtu.be

 

Εύχομαι να καταφέρουμε να ζήσουμε ανθρώπινα και απλά τις γιορτές που πλησιάζουν. Ας δώσουμε την ευκαιρία να χαρούμε τις απλές καθημερινές στιγμές που μπορούν να γίνουν μαγικές αν εμείς τις πιστέψουμε.

 

Καλά Χριστούγεννα και Ευτυχισμένη η Νέα Χρονιά!