Γράφει η Ειρήνη Κιάμου Μ.Α. CCC-SLP, Speech Language Pathologist,University of Maryland USA
Επιστημονική υπεύθυνη των θεραπευτικών ομάδων «ΕΥΛΟΓΟΝ» & «ΘΕΡΑΠΕΙΑ=ΕΛΠΙΔΑ»
Άμισθος συνεργάτης της Παν. Κλινικής του Νοσοκομείου Παίδων «Παν & Αγλ. Κυριακού»
Τ. Καθηγήτρια του Τμήματος Λογοθεραπείας Ιωαννίνων
Parents’ Coach
Μπορώ ενώ το παιδί μου διασκεδάζει, να το κάνω πιο λειτουργικό και εξυπνότερο; Η απάντηση είναι και βέβαια! Τα παιδιά μας μαθαίνουν παίζοντας. Αυτή ήταν η μεγάλη ανακάλυψη του Piaget που μπόρεσε να οργανώσει μάλιστα το παιχνίδι σε διαφορετικά στάδια και να παρατηρήσει πως εξελίσσεται η νόηση μέσω του παιχνιδιού. Τα αντικείμενα μεταμορφώνονται στα μάτια τους και μπορούν να προσποιηθούν διαφορετικούς ρόλους. Στην πολύτιμη αυτή διαδικασία θα ήθελα να σταθούμε και να παρουσιάσουμε από την ματιά της διεπιστημονικής ομάδας τα οφέλη που μπορούμε να αντλήσουμε.
Λεπτή Κινητικότητα
Όσα περισσότερα υλικά χρησιμοποιούμε για να καταφέρουν να φτιάξουν ένα καπέλο, μια φορεσιά ή ένα μαγικό ραβδί, τόσο το καλύτερο για αυτά. Προμηθεύεστε τα με παλιά ρούχα και παπούτσια, που μπορούν πάνω σε αυτά να κολλήσουν αντικείμενα, ζωγραφιές ή ότι άλλο τους έρθει στο μυαλό, καλαμάκια, ψεύτικα λουλούδια, κομμάτια ύφασμα, κορδέλες, καπάκια, χάρτινα ή πλαστικά κουτιά κλπ. Η λίστα με τα υλικά μπορεί να είναι ατελείωτη. Το τελικό αποτέλεσμα όσο και αν σας φαίνεται ασουλούπωτο στα μάτια τους έχει άλλη όψη. Σημαντικό είναι να μην το ξεχνάτε αυτό και να τα ενθαρρύνετε τους πειραματισμούς τους. Θα εξοικειωθούν με τα υλικά και θα παρατηρήσουν τις διαφορές μεταξύ τους (ποιο κολλάει ευκολότερο, ποιο χρειάζεται συνδετήρες για να σταθεί, ποιο χρειάζεται να μου το ράψει ένας ενήλικας). Παράλληλα, χρησιμοποιούν ψαλίδι, αναπτύσσουν την αίσθηση της αφής και βελτιώνουν την συνεργασία των χεριών τους και των ματιών τους (οπτικοκινητικός συντονισμός).
Ανάπτυξη του Λόγου
Αν παρατηρήσετε τα παιδιά σας όταν δημιουργούν ένα φανταστικό ρόλο, το λεξιλόγιο τους επίσης μεταμορφώνεται για να γίνει κατάλληλο για το περιβάλλον που δημιούργησαν. Επίσης, αλλάζει ο τόνος της φωνής ακόμα και η χροιά. Μπορεί να μιμηθούν κάποιον ενήλικο ή κάποιον ήρωα που έχουν παρακολουθήσει σε ταινία ή ακόμα και να δημιουργήσουν κάτι τελείως καινούργιο. Οι φανταστικοί διάλογοι που δημιουργούν είναι μια εξαιρετική άσκηση για την αφήγηση γεγονότων αργότερα, αλλά και για τον γραπτό λόγο που θα κληθούν στην σχολική τους ζωή να αναπτύξουν.
Συναισθηματική Ανάπτυξη& Πραγματολογική Χρήση του Λόγου
Υποδυόμενο έναν ρόλο το παιδί μας μπαίνει στη θέση του άλλου και χρειάζεται να σκεφτεί για το ύφος που θα έχει στην επικοινωνία του, με το νέο του ρόλο. Πως θα μιλήσει η πριγκίπισσα και πως ο πειρατής. Πως θα φερθεί η δασκάλα και πως η κοκκινοσκουφίτσα. Αναγκάζεται προκειμένου να είναι συνεπής με το ρόλο που θέλει να ακολουθήσει, να επιλέξει το ύφος αλλά και να έρθει στη θέση των συναισθημάτων που θα νιώσει ο υποτιθέμενος ήρωας του. Να νιώσει τον φόβο που μπορεί να χρειάζεται στη φανταστική του ιστορία, αλλά και το κουράγιο να τον αντιμετωπίσει, την γενναιότητα να πολεμήσει και την συμπόνια για να παρηγορήσει το «μαθητή» που δεν τα πήγε καλά (ενώ υποδύεται τη δασκάλα). Εφόσον λοιπόν, μπορεί να αντιμετωπίσει όλες αυτές τις προκλήσεις γιατί να μην τα καταφέρει και στην καθημερινή του ζωή; Με αυτό τον έμμεσο τρόπο χτίζει κομμάτι της αυτοπεποίθησής του.
Κριτική Σκέψη & Συνεργασία
Τα παιχνίδια προσποίησης δημιουργούν ένα περιβάλλον που θα χρειαστεί να επιλυθούν πολλά και σύνθετα προβλήματα. Ιδιαίτερα μάλιστα όταν δύο παιδιά παίζουν μαζί σε αυτό το παιχνίδι. Θα πρέπει να επιστρατεύσουν οικεία τους υλικά για να φτιάξουν την «καλύβα» τους, να μεταμορφώσουν το δωμάτιο σε δάσος κλπ. Θα χρειαστεί να συνεργαστούν και να βρουν το τρόπο να υλοποιήσουν το κάθε τους σχέδιο. Ικανότητες που καθημερινά χρησιμοποιούμε για να βελτιώσουμε τη ζωή μας.
Νομίζω ότι πλέον έχουμε όλοι συνειδητοποιήσει το πόσο πολύτιμο είναι το παιχνίδι ρόλων. Στις αποκριές τα παιδιά και οι ενήλικες νιώθουν πιο έντονα αυτή την επιθυμία. Όμως όλη τη χρονιά μπορούμε να επωφεληθούμε από αυτό. Φροντίστε στο σπίτι να έχετε ένα μεγάλο κουτί ή καλάθι που θα παρακινεί τα παιδιά μας σε αυτό. Μπορείτε να συμπεριλάβετε κάποιες από τις προτάσεις της ομάδας μας.
Πλαστικά κουτιά, ή μια μεγάλη κούτα,
Παλιά ρούχα, παπούτσια, σακίδια, φουλάρια, καπέλα
Άχρηστες τηλεφωνικές συσκευές και ηλεκτρικές μικροσυσκευές, τηλεφωνικούς καταλόγους
Πολυχρησιμοποιημένα κουζινικά, τραπεζομάντηλα, πλαστικά φρούτα και λουλούδια
Λούτρινα ζωάκια και κούκλες διαφορετικών μεγεθών
Παλιά σεντόνια, κουβερτούλες, κομμάτια ύφασμα
Κάρτες, φωτογραφίες, εισιτήρια χρησιμοποιημένα, πλαστικά νομίσματα ή και από άλλες χώρες
Πολύχρωμα χαρτιά και ξυλομπογιές, ψαλίδι και κόλλα.
Καλή σας ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ!