Γράφει η Ειρήνη Κιάμου Μ.Α. CCC-SLP, Speech Language Pathologist, University of Maryland USA

Επιστημονική υπεύθυνη των θεραπευτικών ομάδων «ΕΥΛΟΓΟΝ» & «ΘΕΡΑΠΕΙΑ=ΕΛΠΙΔΑ»

Άμισθος συνεργάτης της Παν. Κλινικής του Νοσοκομείου Παίδων «Παν & Αγλ. Κυριακού»

Τ. Καθηγήτρια του Τμήματος Λογοθεραπείας Ιωαννίνων

 

“Πρόωρα Βρέφη και Ανάπτυξη”

Τα πρόωρα βρέφη δεν είναι πλέον τόσο σπάνια στην εποχή μας. Η πρόοδος της ιατρικής επιστήμης έχει βοηθήσει να γεννιούνται περισσότερα δίδυμα και τρίδυμα μωρά, τα οποία δύσκολα θα έφταναν στην 40η εβδομάδα κύησης. Παράλληλα η ιδιαίτερη φροντίδα και τα νέα πρωτόκολλα που ακολουθούνται στις μονάδες εντατικής των νεογνών, προσφέρουν τη δυνατότητα σε αρκετά πρόωρα βρέφη να επιστρέψουν στο σπίτι τους και να συνεχίσουν μια φυσιολογική νηπιακή ζωή. 

Με αυτά τα δεδομένα, έχουν διεξαχθεί αρκετές έρευνες προκειμένου να μας διαφωτίσουν για την πορεία της ανάπτυξης των πρόωρων βρεφών. Σε γενικές γραμμές αυτό που μπορεί ένας γονέας να συγκρατήσει είναι ότι οι εβδομάδες κύησης είναι ένας αποφασιστικός παράγοντας για την εξέλιξη του βρέφους.   

Τα περισσότερα πρόωρα βρέφη θα καταφέρουν να αναπτυχθούν, όπως και τα τελειόμηνα. ‘Οσο νωρίτερα ένα βρέφος έχει γεννηθεί, τόσο πιθανότερο είναι να αντιμετωπίσει δυσκολίες στην ανάπτυξή του. Ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό πρόωρων βρεφών γεννιούνται μεταξύ της 34-36 εβδομάδας, όταν τα βασικά όργανα τους έχουν ήδη αναπτυχθεί, υπάρχουν ακόμα αρκετές αλλαγές που θα πραγματοποιούνταν κατά τη διάρκεια των τελευταίων εβδομάδων στην ανάπτυξη του εγκεφάλου τους. Τα βρέφη που θα γεννηθούν νωρίτερα από την 28η εβδομάδα έχουν περισσότερες πιθανότητες να αντιμετωπίσουν δυσκολίες στην ανάπτυξή τους. 

Περίπου το 40% των εξαιρετικά πρόωρων παιδιών έχουν κάποιας μορφής δυσκολία στην κίνησή τους. 

Για παράδειγμα:

Στη λεπτή τους κίνηση: να πιάνουν το μολύβι τους.

Στον οπτικοκινητικό συντονισμό: να κινούνται, ώστε να αποφεύγουν τα εμπόδια και να μην σκουντουφλούν στα έπιπλα.

Στον οπτικοκινητικό συντονισμό: να αντιγράφουν σχέδια, σχήματα ή γράμματα.

Στις αισθητηριακές δεξιότητες: να μεταφέρουν ένα δοχείο με μπογιά ή νερό και να μην το χύσουν.

Στις μαθησιακές τους ικανότητες οι έρευνες δείχνουν ότι μπορούν να ακολουθήσουν την ομάδα των συνομηλίκων τους. Μια μικρή ομάδα πρόωρων παιδιών θα αντιμετωπίσει μαθησιακές δυσκολίες που θα σχετίζονται με την ανάγνωση, την οργάνωση των δραστηριοτήτων και την διατήρηση της προσοχής τους. Οι γονείς μπορεί να μην παρατηρήσουν την δυσκολία των παιδιών τους πάρα μόνο, εφόσον ξεκινήσει η φοίτησή τους στο νηπιαγωγείο και χρειαστεί να ανταποκριθούν σε οργανωμένες δραστηριότητες. Παράλληλα, την ίδια χρονική περίοδο μπορεί να εντοπίσουν και δυσκολίες στην κοινωνική τους προσαρμογή στην ομάδα των συμμαθητών τους, τόσο στους αποδεκτούς κοινωνικούς κανόνες, όσο και στην ακολουθία κανόνων σε ομαδικά παιχνίδια.

Κάποια πρόωρα βρέφη δείχνουν την δυσκολία στην κοινωνική τους συναλλαγή από το πρώτο χρόνο της ζωής τους. Αποφεύγουν τη βλεμματική επαφή ή δεν τη διατηρούν, όσο τα τελειόμηνα βρέφη. Επίσης, ενδέχεται να έχουν συντομότερο διάστημα συναλλαγής τους με τους γονείς και να δείχνουν να κουράζονται σύντομα από το παιχνίδι ή την συναλλαγή μαζί τους. Όσο μεγαλώνουν με καθοδήγηση, η εικόνα τους εξελίσσεται και μπορούν να ωριμάσουν σε αυτό το τομέα, όπως και στους υπόλοιπους που έχουν προαναφερθεί. 

Οι γονείς των πρόωρων παιδιών όπως και των τελειόμηνων, χρειάζεται να προσφέρουν ένα υποστηρικτικό, ήρεμο και σταθερό περιβάλλον. Οι κανόνες να είναι ανάλογοι με την ηλικία των παιδιών και η ρουτίνα τους σταθερή. Παράλληλα, να βρίσκονται σε εγρήγορση, ώστε να παρατηρούν την εξέλιξη των παιδιών τους, ώστε να παρέμβουν όποτε χρειαστεί με τις ανάλογες διορθωτικές κινήσεις. Συμπεριφορές χειριστικές, έλλειψη ορίων και συνεχείς δικαιολογίες σχετικά με την χαμηλή τους προσαρμοστικότητα σε κοινωνικούς κανόνες ή απόκλιση από τα αναπτυξιακά ορόσημα δεν βοηθούν τα παιδιά.

Όταν εντοπίζουν δυσκολίες οι γονείς, μπορούν να απευθύνονται στην ομάδα του follow up της μονάδας που παρακολούθησε το παιδί στην βρεφική του ηλικία καθώς και στον παιδίατρό τους. Για πιο εξειδικευμένα θέματα σχετικά με τη μάθηση και τη συμπεριφορά μπορούν να απευθύνονται σε αναπτυξιολόγο ή σε διεπιστημονικές ομάδες ειδικής αγωγής.

Μπορείτε να μας καλείτε στο 210.99.66.333 ή να στείλετε email στο This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it..