Γράφει η Ειρήνη Κιάμου Μ.Α. CCC-SLP, Speech Language Pathologist, University of Maryland USA
Επιστημονική υπεύθυνη των θεραπευτικών ομάδων «ΕΥΛΟΓΟΝ» & «ΘΕΡΑΠΕΙΑ=ΕΛΠΙΔΑ»
Άμισθος συνεργάτης της Παν. Κλινικής του Νοσοκομείου Παίδων «Παν & Αγλ. Κυριακού»
Τ. Καθηγήτρια του Τμήματος Λογοθεραπείας Ιωαννίνων
Parents’ Coach
«Μμμμου αρέσει το παπαπαπαγωτό εεεεσοκολάτα»
(Δημήτρης, 4:6 ετών)
«Ο Δημήτρης μου είναι πανέξυπνος, όμως καμιά φορά όταν μιλάει “κολλάει” και δυσκολεύεται να ολοκληρώσει τη σκέψη του. Είναι ανησυχητικό;»
Γιάννα, μητέρα
Τι είναι ο τραυλισμός;
Θεωρούμε ότι ένα παιδί τραυλίζει όταν διαταράσσεται η φυσιολογική ροή του λόγου του. Το παιδί μπορεί:
- Να επαναλαμβάνει λέξεις ή τμήμα αυτών.
- Να κολλάει ή να κομπιάζει στον αρχικό ήχο μιας λέξης.
- Να κάνει συχνές και παρατεταμένες παύσεις.
- Να «παγώνει» το πρόσωπό του στην αρχή μιας φράσης.
- Να αποφεύγει τη χρήση συγκεκριμένων λέξεων.
Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε:
- Δυσκολία στην ολοκλήρωση προτάσεων.
- Δημιουργία ερωτημάτων στον συνομιλητή του.
- Ανάπτυξη χαμηλής αυτοεκτίμησης.
- Αποφυγή βλεμματικής επαφής και λεκτικής επικοινωνίας.
Η «χρυσή» ηλικία εμφάνισης του τραυλισμού είναι μεταξύ 3:6 και 4:0 ετών. Ωστόσο, συμπτώματα μπορούν να εμφανιστούν ακόμα και από 2 έως 2:6 ετών, τα οποία ενδέχεται να υποχωρήσουν με σωστή καθοδήγηση των γονιών από ειδικούς.
Χαρακτηριστικά του τραυλισμού
Ένα άτομο που τραυλίζει:
- Θα παρουσιάζει διακυμάνσεις στη ροή του λόγου.
- Η συχνότητα των επεισοδίων θα επηρεάζεται από τον συνομιλητή ή το περιβάλλον (π.χ. παρουσίαση σε κοινό).
- Θα βελτιώνεται εντυπωσιακά όταν τραγουδά, απαριθμεί ή απαγγέλλει κάτι αποστηθισμένο, ή όταν μιλά μόνος του.
Τι είναι η ταχυλαλία;
Πρόκειται για μια διαταραχή της ροής του λόγου, όπου το άτομο μιλάει τόσο γρήγορα που τα όρια των λέξεων δεν είναι ξεκάθαρα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε:
- Παράλειψη συλλαβών ή καταλήξεων.
- Δυσκολία κατανόησης από τον συνομιλητή.
Η ταχυλαλία εμφανίζεται κυρίως στην προσχολική και σχολική ηλικία και συχνά οφείλεται σε κακές επικοινωνιακές συνήθειες. Μπορεί να συνυπάρχει με τον τραυλισμό.
Γιατί συμβαίνει;
Τα αίτια του τραυλισμού είναι πολυπαραγοντικά. Περιλαμβάνουν:
- Κληρονομικούς παράγοντες
- Οργανικά αίτια
- Περιβαλλοντικούς παράγοντες
- Ψυχολογικές επιδράσεις
- Γλωσσική ανάπτυξη
Πώς αντιμετωπίζεται;
Η συνεργασία μιας διεπιστημονικής ομάδας είναι καθοριστική. Συνήθως απαιτείται η συμβολή:
- Νευρολόγου ή παιδοψυχιάτρου
- Λογοθεραπευτή
- Ψυχολόγου ή οικογενειακού συμβούλου
Στην ομάδα του «Εύλογον», η θεραπεία ακολουθεί συγκεκριμένο πρωτόκολλο, με μηνιαία ενημέρωση γονέων και συνεχή αξιολόγηση της προόδου. Για την αντιμετώπιση του τραυλισμού χρησιμοποιείται κυρίως η μέθοδος PALIN PCI, καθώς και άλλες στρατηγικές ανάλογα με το προφίλ του παιδιού.
Ο τραυλισμός βελτιώνεται σημαντικά αν αντιμετωπιστεί έγκαιρα! Αν έχετε ανησυχίες, απευθυνθείτε άμεσα σε ειδικούς για σωστή διάγνωση και καθοδήγηση.
Συμβουλές για την επικοινωνία με άτομα που τραυλίζουν
Για τους οικείους:
1. Ακούστε υπομονετικά και εστιάστε στο τι λέει, όχι πώς το λέει.
2. Μην επιτρέπετε σε τρίτους να σχολιάζουν ή να παρεμβαίνουν στην ομιλία του.
3. Μην του ζητάτε να επαναλάβει «δυνατά» αυτό που μόλις είπε.
4. Δώστε του όσο χρόνο χρειάζεται για να ολοκληρώσει τη σκέψη του.
5. Διατηρήστε οπτική επαφή και ήρεμη έκφραση, ακόμα κι αν ανησυχείτε.
6. Ενθαρρύνετέ το να μιλήσει, ακόμη κι όταν απογοητεύεται.
7. Δείξτε κατανόηση και ενισχύστε την αυτοπεποίθησή του.
8. Μην αλλάζετε συμπεριφορά για να το «διευκολύνετε».
9. Μην του δημιουργείτε την εντύπωση ότι με τον τραυλισμό θα κερδίσει την προσοχή σας.
10. Υιοθετήστε κοινή στάση και οι δύο γονείς.
11. Προσπαθήστε να περιορίσετε το άγχος και τη βιασύνη στην καθημερινότητά του. Αφιερώστε τουλάχιστον 15 λεπτά καθημερινά για ήρεμη, χαλαρή επικοινωνία.
Ο τραυλισμός δεν οφείλεται σε έλλειψη νοημοσύνης ή επιθυμίας για μάθηση. Με την κατάλληλη προσέγγιση, το παιδί μπορεί να αποκτήσει μεγαλύτερη ευχέρεια λόγου και αυτοπεποίθηση! Αν έχετε απορίες, μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας.
Σε περίπτωση που κάποιο μέλος της οικογένειάς σας χρειάζεται παρέμβαση, ο ασφαλιστικός σας φορέας είναι οικονομικός αρωγός σας. Η διεπιστημονική ομάδα της ΕΥΛΟΓΟΝ είναι στη διάθεσή σας να σας ενημερώσει και να σας καθοδηγήσει μέσα από την ανοικτή γραμμή επικοινωνίας στο 210.99.66.333.