Γράφει η Ειρήνη Κιάμου Μ.Α. CCC-SLP, Speech Language Pathologist, University of Maryland USA
Επιστημονική υπεύθυνη των θεραπευτικών ομάδων «ΕΥΛΟΓΟΝ» & «ΘΕΡΑΠΕΙΑ=ΕΛΠΙΔΑ»
Άμισθος συνεργάτης της Παν. Κλινικής του Νοσοκομείου Παίδων «Παν & Αγλ. Κυριακού»
Τ. Καθηγήτρια του Τμήματος Λογοθεραπείας Ιωαννίνων
Parents’ Coach
Διαχείριση Εκφοβισμού και Ενίσχυση της Προσωπικότητας των Παιδιών
Σε πολλές περιπτώσεις, η αντιμετώπιση του εκφοβισμού από τα παιδιά απαιτεί να εντοπίσουμε τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους που τα καθιστούν ευάλωτα σε τέτοιες καταστάσεις. Έχουν καταγραφεί περιπτώσεις, μέσω συζητήσεων και προσωπικών βίντεο, όπου τα παιδιά που έχουν δεχτεί εκφοβισμό εμφανίζουν τα εξής χαρακτηριστικά:
- Χαμηλή αυτοεκτίμηση
- Απομόνωση
- Έλλειψη ουσιαστικής επικοινωνίας με τους γονείς
- Απουσία προσώπου αναφοράς
- Επιρροή από τους συνομηλίκους τους
Αυτά τα χαρακτηριστικά μπορούν να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον που καθιστά τα παιδιά πιο ευάλωτα στον εκφοβισμό ή την τάση να ασκήσουν εκφοβισμό σε άλλους.
Καταλήγουμε ότι η «ΠΑΝΟΠΛΙΑ» που πρέπει να ενισχύσουμε στα παιδιά για να τα προστατεύσουμε από τέτοιες καταστάσεις περιλαμβάνει:
- Αναγνώριση των συναισθημάτων τους
- Εμπιστοσύνη σε κάποιον ενήλικα
- Κριτική σκέψη
Επιπλέον, συζητώντας τις γονεϊκές συμπεριφορές που ενδέχεται να οδηγήσουν στην ανάπτυξη ενός παιδιού που είτε δέχεται είτε ασκεί εκφοβισμό.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η επιθετική συμπεριφορά από έναν γονέα, η οποία μας δίνει την ευκαιρία να αναλύσουμε τις επικίνδυνες συμπεριφορές που ενδέχεται να αναπαραχθούν από τα παιδιά. Σε τέτοιες περιπτώσεις, παρατηρούμε τα εξής χαρακτηριστικά στη συμπεριφορά του ενήλικα:
- Έλλειψη ψυχραιμίας
- Επιθετικότητα (π.χ. γονέας που χτυπά το παιδί)
- Σύγκριση αδερφών, δημιουργώντας ανταγωνισμό
- Υπονόμευση του ρόλου του πρωτότοκου παιδιού, ενθαρρύνοντας το νεότερο να επιτεθεί στο μεγαλύτερο
- Ασέβεια και ειρωνεία στα συναισθήματα του παιδιού
- Απουσία σχεδίου ή χρονικών ορίων στη διαχείριση συμπεριφορών
- Μεταφορά ευθυνών στον πιο εύθραυστο γιο, χωρίς να κατανοείται ότι η επιθετικότητα είναι απλώς μια μίμηση συμπεριφοράς
Αυτό το είδος γονεϊκής συμπεριφοράς μπορεί να οδηγήσει σε:
- Έλλειψη εμπιστοσύνης στους ενήλικες και γονείς
- Χαμηλή αυτοεκτίμηση
- Αυξημένο ανταγωνισμό μεταξύ των αδερφών
- Σύγχυση σχετικά με τον ρόλο της προστασίας από τους γονείς
- Επιθετική συμπεριφορά ως αντίδραση στην απογοήτευση ή την αποτυχία
Για την αποτελεσματική διαχείριση του εκφοβισμού, είναι σημαντικό οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί να εκπαιδεύσουν τα παιδιά τους όχι μόνο να αναγνωρίζουν τις συμπεριφορές που οδηγούν στον εκφοβισμό, αλλά και να αναπτύξουν τα εργαλεία για την αντιμετώπισή τους, όπως:
- Ανάπτυξη κοινωνικών και συναισθηματικών δεξιοτήτων
- Καλλιέργεια κριτικής σκέψης
- Ενθάρρυνση της θετικής επικοινωνίας με τους γονείς και τους δασκάλους
Όλοι οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί πρέπει να ενσωματώσουν τις αρχές αυτές στην καθημερινότητά τους, προσφέροντας ασφαλή περιβάλλοντα για τα παιδιά και ενθαρρύνοντας τη δημιουργία υγιών σχέσεων μέσα στην οικογένεια και στο σχολείο. Με αυτόν τον τρόπο, τα παιδιά θα μάθουν να αναγνωρίζουν τις αρνητικές συμπεριφορές και να αναπτύσσουν τις δεξιότητες για να τις διαχειρίζονται ή να τις αποτρέπουν, δημιουργώντας μια ισχυρή βάση για την υγιή ανάπτυξή τους.
Είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να συζητάμε και να εκπαιδεύουμε τα παιδιά μας και τους εαυτούς μας για αυτές τις κρίσιμες δεξιότητες, ώστε να εξασφαλίσουμε ότι τα παιδιά μας θα μεγαλώσουν σε ένα υγιές και ασφαλές περιβάλλον, απαλλαγμένο από κάθε μορφή εκφοβισμού.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το παραπάνω άρθρο, μπορείτε να συμβουλευτείτε τους ακόλουθους συνδέσμους:
- https://www.evlogon.gr/index.php/about-us/blog/233-2020-01-13-13-23-54
- https://www.evlogon.gr/index.php/about-us/blog/290-2021-02-12-11-20-16
Σε περίπτωση που κάποιο μέλος της οικογένειάς σας χρειάζεται παρέμβαση, ο ασφαλιστικός σας φορέας είναι οικονομικός αρωγός σας. Η διεπιστημονική ομάδα της ΕΥΛΟΓΟΝ είναι στη διάθεσή σας να σας ενημερώσει και να σας καθοδηγήσει μέσα από την ανοικτή γραμμή επικοινωνίας στο 210.99.66.333.